Omuz Protezi
Omuz eklemi, insan vücudunda yer alan en hareketli eklemlerden biridir. Kol ve omuz hareketlerini mümkün kılması açısından çok önemli bir organ olan omuzlarımız, çeşitli sebeplerden hasar görebilir; yaralanabilir. Omuz hastalıkları, kişide şiddetli omuz ağrıları ve hareket kısıtlılığı gibi şikâyetlere sebep olabilir. Bu hastalıklar birçok şekilde tedavi edilebilmektedir. Diğer tedavi yöntemlerinin yetersiz kaldığı durumlarda, omuzda yer alan dokular, protez dokularla değiştirilir. Bu protez dokular, yerlerini aldıkları dokuların görevlerini yerine getirebilecek şekilde özel olarak tasarlanmışlardır. Kişiler, omuz protezi ameliyatı sayesinde günlük yaşamlarına ve omuz hastalıkları sebebiyle uzak kaldıkları faaliyetlere geri dönebilirler.
Omuz protezi ve diğer omuz hastalıkları tedavileri hakkında detaylı bilgi için bizi arayabilir, Doç. Dr. Uğur Mermerkaya gibi alanında uzman bir hekimden randevu alabilirsiniz.
Omuz Protezi Nedir?
Omuz protezleri, omuzda bulunan hasarlı dokuların yerini alarak onların görevlerini gerçekleştirebilecek yapay dokulardır. Genellikle 65 yaş üzeri hastalarda kullanılan omuz protezleri, bazı durumlarda daha genç hastalarda da kullanılabilmektedir. Omuz protezleri, genellikle omuz ekleminde yer alan kireçlenmelerin tedavisinde kullanılır. İlerleyen eklem ve kıkırdak hasarları ancak omuz protezi ameliyatı gibi ileri bir yöntem ile tedavi edilebilir.
Omuz Protezi Ameliyatı Neden Yapılır?
Omuz protezleri, ilaç kullanımı veya fizik tedavi gibi yöntemlerle iyileştirilemeyen omuz hastalıklarının tedavisinde kullanılır. Omuz hastalıkları genelde omuzda harekete bağlı artan şiddetli ağrılara ve hareket kısıtlılığı gibi belirtilere sebep olurlar. Bu belirtiler, kişilerin sosyal hayatlarını, iş hayatlarını ve günlük yaşamlarını oldukça olumsuz bir şekilde etkileyebilir. Bahsettiğimiz yöntemlerle tedavi edilemeyen omuz hastalıkları, hasarlı dokuların protez dokularla değiştirilmesi ile tedavi edilir. Omuz protezi gerektirebilecek bazı hastalıklara;
- Omuz kireçlenmesi,
- Romatizmal hastalıklar gibi omuz eklemini zamanla aşındıran hastalıklar,
- Kol kemiğinde meydana gelen ve kaynama ihtimali olmayan parçalı kırıklar,
- Kol kemiğinde yapısal bozukluklara sebep olan avasküler nekroz gibi hastalıklar örnek olarak verilebilir.
Omuz Protezi Çeşitleri Nelerdir?
Omuz protezinin üç farklı çeşidi vardır. Bunlar: total omuz protezi, parsiyel omuz protezi ve test omuz protezidir.
- Total Omuz Protezi Nedir?
Total omuz protezi; üst kol kemiği başı ile glenoid olarak bilinen eklem dokusunun, protez dokularla değiştirilmesidir. Total omuz protezinin uygulanabilmesi için rotator manşetin, yani omuz kaslarının sağlam olması gerekmektedir. Bu işlem, eklem hareket açıklığının yeniden sağlanması ile hareket kısıtlılığını sonlandırmak ve hastanın ağrılarına son vermek için tercih edilir.
- Parsiyel Omuz Protezi Nedir?
Parsiyel omuz protezi veya bir diğer adıyla kısmi omuz protezi, üst kol kemiği yani humerus başının protez dokularla değiştirilmesidir. Bu uygulamanın gerçekleşebilmesi için yine rotator manşetin sağlam olması gerekmektedir. Rotator manşetin sağlam olmadığı durumlarda ters omuz protezi olarak tabir edilen protez uygulaması tercih edilir.
- Ters Omuz Protezi Nedir?
Ters omuz protezi, rotator manşet artropatisi görülen hastalarda, protezin; rotator manşetin de görevlerini yerine getirebilecek şekilde yerleştirilmesidir. Bahsettiğimiz amaç doğrultusunda özel olarak tasarlanan bu protez, neredeyse 20 yıldır güvenle kullanılan bir tedavi yöntemidir.
Omuz Protezi Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Omuz protezi ameliyatı, doktor tarafından hastaya özel olarak planlanan bir süreçtir. Bu süreçte, hastanın detaylı omuz muayenesi sağlanır. Fiziki muayeneye ek olarak ileri görüntüleme teknikleri de kullanılmaktadır. Elde edilen veriler ışığında, hastanın şikâyetlerini ve ihtiyaçlarını giderebilecek en uygun protez seçilir. Daha sonra ise bir ameliyat günü belirlenir.
Omuz protezi ameliyatı, genel anestezi altında gerçekleşen bir operasyondur. Hastalar, operasyon sırasında hiçbir işlemi hissetmezler. Bu operasyon, hasarlı dokuların tahliyesi ve yerlerine önceden belirlenmiş olan protez dokuların yerleştirilmesi ile gerçekleşir.
Omuz Protezi Ameliyatı Sonrası İyileşme Süresi Ne Kadardır?
Omuz protezi ameliyatı sonrası hastalar, yerleştirilen proteze ve yapılan işlemlerin kapsamına göre farklı sürelerde iyileşebilirler. Ameliyat sonrasında hasta, doktorun uygun gördüğü süre boyunca hastanede gözetim altında tutulur. Bu süre zarfında hastanın ameliyat bölgesi ile özel olarak ilgilenilir. Tansiyon gibi vital bulguların düzenli olarak kontrolü sağlanır. Doktor istemine göre ağrı kesici ve antibiyotik tedavileri yapılabilir.
Omuz protezi ameliyatı sonrası iyileşme süreci boyunca omuz, darbelere karşı dikkatle korunmalıdır. Kişiler, taburcu oldukları günden itibaren doktorun önermediği tüm aktivitelerden bir süre uzak durmalıdırlar. Omuz protezi ameliyatı sonrası fizik tedavi, hastanın iyileşme sürecini daha sağlıklı ve hızlı bir hale getirebilir. Fizik tedavi, hastaya özel olarak hazırlanmış birtakım egzersizlerden oluşur ve omuz protezine alışmayı hızlandırır. Ameliyatı takiben 4 hafta sonra hastalar, ağır güç kullanımı gerektirmeyecek aktiviteleri, yine doktorlarının önerilerine göre gerçekleştirebilirler.
